Fluglestin kemur fljótlega :)

Fluglest, hraðlest milli Reykjavíkur og Keflavíkurflugvallar, er mjög hagkvæm samgöngubót sem hentar vel í einkaframkvæmd án útgjalda fyrir skattgreiðendur.   Nærtækt er að taka Flytoget og Gardermoen flugvöll við Oslo til samanburðar. 

Um Gardermoen flugvöll fóru um 17 milljónir ferðamanna árið 2012.  Farþegar með Flytoget voru um 6 milljónir eða 35% af farþegarfjölda flugvallarins.   Rekstrartekjur Flytoget voru um 17 milljarðar kr. og rekstrargjöld um 14 milljarðar kr. með afskriftum.  Hagnaður af starfseminni var um 3 milljarðar kr. Gardermoen línan er 68 km, þar af 51km Oslo Gardermoen, tvöfaldir teinar, þar af rúmir 14 km. í göngum, sem eru lengstu lestargöng Noregs.  Hámarkshraði lestarinnar er 210km/klst.  Stofnkostnaðurinn  var um 160 milljarðar kr.  Lestarnar eru 16 með 4 vögnum hver.  Uppbygging og rekstur hefur frá upphafi verið án útgjalda fyrir skattgreiðendur í sér félögum á vegum opinberra aðila.

Fjöldi ferðamanna um Keflavíkurflugvöll verður um 2,4 milljónir árið 2013.  Fjölgunin hefur verið um 20% undanfarin ár.   Miðað við aðeins 10% fjölgun á ári næstu 10 árin verða ferðamenn um 6 milljónir árið 2023, sem er samhljóða við áætlun Isavia.   Um 50% ferðamanna munu nota fluglestina og farþegar hennar verða því um 3 miljónir  árið 2023.   Miðaverð gæti orðið um 2500 kr. að meðaltali, fullt verð 3500 kr. en afsláttarverð til þeirra sem nota lestina oft 1500 kr.  Heildartekjur lestarinnar verða þá um 8 milljarðar kr. á ári sem munu aukast með auknum farþegafjölda.   Lestarteinarnir verða um 40 km, tvöfaldir og 8 lestir með 4 vögnum hver.    Stofnkostnaður verður um 80 milljarðar kr.

Fluglestin verður um 50% af stærð Flytoget.    Tekjur hennar verða skv. ofangreindu um 8 milljarðar og gjöld um 7 milljarðar kr. á ári.    Hagnaður þá um 1 milljarður kr.  á ári .  

Þó beinn hagnaður kunni að sveiflast er morgunljóst að gríðarlegur óbeinn ávinningur verður af fluglestinni:

 - Bílaumferð um Reykjanesbraut er nú um 10.000 bílar á dag.  Ef gert er ráð fyrir 8% aukningu á ári, þ.e. minni aukningu en fjölgun ferðamanna, verða bílarnir um 20.000 á dag árið 2023.  Með tilkomu lestarinnar mun bílaumferð minnka um 50%, ferðatími styttist og mengun minnkar.  Lestin notar rafmagn, innlendan orkugjafa, í stað eldsneytis sem bílarnir nota.  Aksturskostnaður bíla lækkar um tæpa 17 milljarða kr. á ári, þar af eldsneytiskostnaður um 2,8 milljarða kr og hreint innkaupsverð eldsneytis um 1 milljarð kr.  Ferðatíminn styttist um ca. 20 mín.  Verðmæti þess ef um hreinan vinnusparnað væri að ræða  rúm 500 ársverk sem gerir um 2 milljarða kr. á ári.

 - Suðurnes og Höfuðborgarsvæðið sameinast sem atvinnusvæði.  Atvinnuástand í Reykjanesbæ verður svipað og á Höfuðborgarsvæðinu, meðallaun og íbúðaverð einnig.  

 - Nærtækara verður að leggja af Reykjavíkurflugvöll og færa miðstöð innanlandsflugs til Keflavíkur.    Um Reykjavíkurflugvöll fara 400 til 500.000 farþegar á ári.  Rekstur flugvallarins í Vatnsmýrinni kostar um 5 milljarða kr. á ári en ef sú starfsemi sem nú er í Vatnsmýrinni flyttist á Keflavíkurflugvöll myndi kostnaður þar aukast um nálægt 1 milljarð kr. á ári.   Beinn sparnaður verður því 4 milljarðar kr. á ári eða 8.000 kr. á farþega sem ætti að geta lækkað flugfargjöld innanlands.  Á móti kemur lestarfargjaldið hjá þeim sem leið eiga til og frá Reykjavík og sparnaður nettó um 5.500 kr.

Vegna þess m.a. að fluglestin verður fyrirtæki með sjálfstæðar tekjur og í samkeppni við aðra ferðavalkosti hentar vel að stofna félög um uppbyggingu og eignarhald án útgjalda fyrir skattgreiðendur.   Meðal þeirra sem ættu að koma að borðinu með stofnfjárframlag eru ríkissjóður, Reykjavíkurborg, fleiri sveitarfélög á svæðinu, ásamt einkaaðilum sem áhuga hafa.  Félagið getur verið á hlutabréfamarkaði.  Lán verða tekin fyrir því sem út af stendur af stofnkostnaði.   Lífeyrissjóðir, fjárfestingasjóðir og bankar geta lánað í svona öruggt og arðbært verkefni.

Undirbúningur og framkvæmdir tekur 6 til 8 ár.  Árlegar fjárfestingar á byggingartímanum verða  um 10-12 milljarða króna, verkfræðistofur, teiknistofur, verktakar og fleiri fyrirtæki hér og erlendis fá verðug verkefni.  

Að sjálfsögðu mun sumt í ofangreindum forsendum ekki standast en annað mun fara fram úr væntingum.   Fluglestin verður arðbær og mikilvæg og tímabært að leggja af stað í þessa vegferð. 

Tilvísanir: 
Ársskýrsla Gardemoen Flytoget http://www.flytoget.no/eng/About-Flytoget/Annual-reports.

Umfjöllun á Wikipedia:http://en.wikipedia.org/wiki/Gardermoen_Line , 
http://en.wikipedia.org/wiki/GMB_Class_71 

Guðjón Sigurbjartsson, viðskiptafræðingur og smáatvinnurekandi 

Þessi grein birtist í Mbl. í október 2013.  Svo virðist að hún hafi haft tilætluð áhrif sem er gleðilegt. 

Athugasemdir

[Ufsi (IP-tala skráð) 29.11.2013 kl. 13:50]

Að sjálfsögðu mun ekkert af ofangreindum forsendum standast. Fluglestin verður aldrei arðbær og mikilvæg að hætta þessum eilífu pælingum og draumórum. Forsendurnar fyrir arðsemi eru full bjartsýnar en miðað við eðlilega þróun og notkun þá stæði svona lest varla undir greiðslu vaxta af lánum.

Fjölgun ferðamanna miðast við að hér verði enginn efnahagsbati og laun og verðlag haldist lágt miðað við samkeppnislöndin. Olíuverð hækki ekki flugfargjöld og ríkið leggi ekki frekari skatta á ferðamenn. Verði hér efnahagsbati og lífskjör eins og fyrir hrun má eins ætla að ferðamönnum muni fækka hér umtalsvert.

Kostnaðaráætlun miðast við eina helmingi minni lest og 50% meiri notkun en á sambærilegum lestum annarstaðar. Sem næðist ef samkeppni væri í lágmarki og eingöngu frá leigubílum. Og ekki er gert ráð fyrir að lestin þurfi viðhald eða geti bilað.

Bílaumferð um Reykjanesbraut er svipuð og hún hefur verið í yfir 25 ár. Að ætla sér tvöföldun á næstu 10 árum eru bjartsýnisórar. Eins er mjög ólíklegt að helmingur þeirra sem þá nota Reykjanesbrautina kjósi að færa sig yfir í lest og þurfa svo að nota strætó eða leigubíla til að komast á endanlegan áfangastað. Tímasparnaður væri enginn og lægsta lestarfargjaldið tvöfaldur bensínkostnaður fólksbíls. Hlutfallið verður sennilega eitthvað lægra en 8%, sem er hlutfall Reykvíkinga sem kjósa að ferðast innanbæjar með strætó. Gætu hugsanlega orðið 5% af 10.000 frekar en 50% af 20.000.

Innanlandsflug til Keflavíkur lengir flugtíma og ferðatíma. Það kostar og í ljósi sterkrar andstöðu við flutning er sá hagnaður eins hæpinn og lottóvinningur.

[Guðjón Sigurbjartsson, 29.11.2013 kl. 21:38]

Séð að hér er bjartsýnismaður á ferð. Allt í lagi góði. Hafðu það bara eins og þú vilt. Ég held mig við mína sýn á þetta.