Hversu hægt eða hratt á að fara í að breyta stjórnarskrám?

Sumir halda því fram að það eigi að fara mjög varlega í að breyta stjórnarskránni og gefa sé góðan tíma.  Það eigi alls ekki að breyta henni þegar órói er í þjóðfélaginu.  Betra sé að endurskoða hana þegar ástandið róast og gefa sér þá góðan tíma.  Nú er auðvitað eitthvað til í þessu en er þetta kjarni málsins?

Það má halda því fram að menn hafi farið mjög varlega og rólega í að breyta stjórnarskránni.  Það stóð til þegar hún var sett 1944 að endurskoða hana, en því hefur í raun stöðugt verið frestað.  Breytingarnar aðeins verð minni háttar.  Þá er átt við að megin efni stjórnarskrár er eins og nafnið gefur til kynna stórnskipan ríkisins.

Það má hins vegar líka halda því fram að það kosti þjóðina verulegar upphæðir ef stjórnarskráin er léleg en samt ekki breytt til batnaðar. 

Dæmi:

1. Nú eru þingmenn 63.  Ef það hefði verð sett í stjórnarskrána fyrir 20 árum að þingmenn mættu ekki vera fleiri en 50 og ef stjórnun landsins hefði ekki goldið fyrir það að vera 13 færri, þá hefðu sparast rúmlega 2 miljarðar króna á þessum árum m.v. að hver þingaður kosti í heild ca. 1 m.kr. á mánuði.

2. Ef þingræði sem stjórnarfar, hentar okkur ekki og gerir það að verkum að það er seinagangur í ákvarðanatöku, ábyrgð óviss og stjórnunin fálmkennd, miðað við t.d. forsetaræði, sem er markvissara stjórnarfar og lýðræðislegra, þá kann að vera að það að hafa ekki breytt yfir í forsetaræði fyrir áratugum t.d. þegar í ljós koma hversu illa gekk að ráða niðurlögum verðbólgunnar, sem er skýrt dæmi um hversu lélegt stjórnarfarð hér hefur verð, hvað þá hrunið, þá gæti þessi dráttur á að hafa ekki tekið á þessu máli, þ.e. lélegu stjórnarfari, sem mótast af stjórnarskránni, hafi kostað okkur hundruð miljarða króna og íslendinga æruna.

Þannig má leiða rök af því að seinagangur þingsins hvað varðar endurskoðun stjórnarskrárinnar hafi kostað þjóðina gríðarlega, en þetta er ekki hægt að sanna.  Á þessu getur fólk haft mismunandi skoðanir og ætti að mynda sér skoðun á því og hugsa svo hvað þeim gengur til sem vilja fara mjög varlega í breytingar.  Er það af því þeir telji það aldrei kosta neitt að bíða með breytingar?  Ef svo er þá er eitthvað að.  En það er einmitt málið, það er eitthvað að hjá ansi mörgum.